• Economie
• Financiën
• Vastgoed
• Vacatures
• ICT
• Marketing
• Wonen
• Lifestyle
• Cultuur
• Groene tips
• Events
• Hotels/Restaurant
• Recreatie
• Zorg
• BusinessPortHolland
• Sustainable value
• Wetenschap/Innovatie
• Internet /Social media
• Jong blijven/Beauty
• Sport
• Natuur/Adventure
• Vakantie/Travel

Ton van der Steen ontwikkelt slimme vaatkatheters

-

Technologie Slimme katheters
Speuren naar vetbolletjes met vliesje.
Ton van der Steen ontwikkelt unieke katheters waarmee de arts op zoek kan gaan naar levensbedreigende neerslag in de bloedvaten. Ik hoop dat het overbodig wordt.



Bij aderverkalking denken we meestal aan een ouderdomskwaal; een welvaartskwaal ook, veroorzaakt door vet eten en roken. Zeker een welvaartskwaal, maar geen ouderdomskwaal, weet Ton van der Steen, hoofd biomedische technologie van het Erasmus MC Thoraxcentrum: Het is een ziekte die zich ongeveer vanaf de geboorte langzaam ontwikkelt. De wanden van bloedvaten worden wat dikker, en het vat zelf compenseert dit door een beetje uit te zetten. Op een gegeven moment is de rek eruit, en zal het vat door de aangroei van zogenoemde plaque dichtslibben.

Dat verstopt raken (dat in het geval van het hart gepaard gaat met pijn op de borst) is tegenwoordig eenvoudig te verhelpen door een catheterisatie waarbij een stent, een soort veertje, in het vat geplaatst wordt, dat het vat openhoudt. Maar daarmee zijn niet alle problemen verholpen. Dat verstopt raken kan meerdere oorzaken hebben; en als de verstopping bestaat uit vet, opgesloten in een dun vliesje, bestaat het gevaar dat dat vliesje scheurt. Dan komt dat vet in aanraking met het bloed en kan er een bloedprop, een thrombus ontstaan, die een bloedvat blokkeert. Als dit in de hals gebeurt, leidt het tot een beroerte of herseninfarct. Als het in het hart gebeurt, leidt dit tot een hartinfarct. Gelukkig overleven steeds meer mensen dit, maar in Nederland overlijden nog jaarlijks 22.000 mensen aan een hart- of herseninfarct.

Voorkomen

Van der Steen: De kans dat dit gebeurt is groter in de ochtend omdat de hormoonhuishouding van het lichaam op dat moment dit eerder toelaat. De kans is ook groter na het roken van een sigaret omdat nicotine deze reactie ook bevordert. Dit is een van de redenen waarom stoppen met roken vanaf de eerste dag een gunstig effect heeft op je levensverwachting.

Veel hart- en herseninfarcten kunnen voorkomen worden door iedereen cholesterolverlagers te geven. Slecht cholesterol speelt een rol bij de vorming van plaque. Maar veel mensen hebben dat niet nodig, bij velen werken ze niet en het is nog duur ook. Van der Steen en zijn medewerkers werken daarom aan een compleet andere aanpak: in het lichaam op onderzoek uitgaan. Met behulp van slimme katheters.

Van der Steen: Dat kan alleen bij patiënten die sowieso al een catheterisatie krijgen, maar zij vormen dan ook een belangrijke risicogroep. Bij hen kun je, naast de behandeling, ook even kijken in de vaten waar ogenschijnlijk geen problemen mee zijn.


plaque in de aorta
Maar alleen maar kijken is voor hem niet voldoende. Van der Steen en zijn medewerkers hebben verschillende katheters ontwikkeld die meer kunnen. Een ervan is bedoeld om plaques daadwerkelijk te voelen zonder ze aan te raken: Palpografie noemen we dat. Hiermee kunnen we zachte plaques opsporen. Dat zijn de gevaarlijke plaques, die bestaan uit een vetbolletje met een dun vliesje. Deze methode wordt op dit moment alleen nog gebruikt in klinische trials waarbij nieuwe medicijnen onderzocht worden.

Een ander idee, nog volledig experimenteel, is een fotoakoestiek-catheter. Een laserpuls verhit de plaque heel even, en brengt deze aan het trillen. Een microfoon in de katheter vangt daar de echo van op, en dat signaal kan meer vertellen over de aard van de plaque. Niet experimenteel, maar al gebruikt bij verschillende patiënten is de near infrared-echo catheter, ontwikkeld in samenwerking met InfraREDx, waarbij het infrarode licht gedeeltelijk in de plaque doordringt, en zo informatie verschaft.

Deze techniek komt binnenkort op de markt; dan kunnen ziekenhuizen tijdens catheterisaties op zoek gaan naar vaten die nog niet dichtgeslibd zijn maar wel een gevaar vormen. Eerst in de VS maar al het voorbereidend werk is Rotterdams.

En dat is te danken aan de samenwerking tussen ingenieurs, artsen en het bedrijfsleven. Van der Steen: Die samenwerking staat hier in het Thorax Centrum centraal. Ook essentieel is samenwerking met bedrijven. Zij kunnen concepten in veelvoud produceren en aan de hele wereld leveren. Op basis van dat model hebben we onlangs Medical Delta opgericht. Binnen dat instituut werken het Erasmus MC, de Erasmus Universiteit Rotterdam, TU Delft LUMC en Universiteit Leiden samen om medische technologie te ontwikkelen.


Ton van der Steen en Valentin Fuster waren de sprekers tijdens de vijfde editie van de publiekslezing van het Erasmus Medisch Centrum, Lof der geneeskunst, die dit keer als thema meekrijgt: Hart & Vaten, verbeelding van uw risico. Vrijdag 17 september. De Doelen, Rotterdam. Aanvang 14.30 uur, toegang gratis

Randstad Nieuws/News Hart en Vaatziekten Cardiologie